Kunstenaars: subsidieslurpers of armoezaaiers?

  1. Een gemeente vraagt aan een aannemer om een brug te bouwen, en vertelt hem vervolgens dat het geld op is. Gevolg: de brug blijft half-afgewerkt staan. Doe hetzelfde met een kunstenaar en hij bouwt je twee bruggen, uit liefde voor de kunst en om te bewijzen dat hij zijn subsidies waard is.
  2.  Zegt de chirurg: “Ik doe deze operatie gratis, want de patiënt beloofde exposure.” Zegt de CEO: “Ik doe deze job gratis omdat ik ervan hou, en financier ze met twee andere voltijdse banen.”
Voor kunstenaars is deze mop dagelijkse realiteit.
 
1. Iedereen wordt betaald voor werk. Waarom zou dat voor kunstenaars anders zijn?
2. Ervaring, talent, kwaliteit staat garant voor betere betaling. Waarom zou dat voor kunstenaars anders zijn?
3. Kunst draagt bij aan de maatschappij, net als onderwijs en vele andere beroepen. Waarom dat dan niet fatsoenlijk ondersteunen?
4. Positieve beoordeling maar toch geen subsidie krijgen, hoe werkt dat? Dat is zoals geslaagd zijn voor een examen en geen diploma krijgen.
5. Voor individuele kunstenaars is middelen vinden quasi onmogelijk. Zelfs mensen met jaren ervaring vinden nergens nog een huis of een speelplek, omdat de overheid focust op jonge makers en grote namen.
6. Voor auteurs en andere scheppende kunstenaars werkt het kunstenaarsstatuut (lees ‘den dop’) niet: er is geen vangnet, geen sociaal kader, geen statuut.
7. Zolang we zwijgen of het ‘zelfredzaam’ oplossen, gaat de uitbuiting door.
8. Stop victim shaming. ‘Cultureel ondernemerschap’ is een eufemisme voor Trek Uw Plan. En niet alle kunsten zijn rendabel of kunnen dat worden.
9. Vergeet niet dat subsidies eigenlijk een fout woord zijn. Geld dat naar kunst gaat is een investering, want voor elke euro die de overheid erin stopt, komen er minstens 3 terug.
10. Elk land krijgt de kunst die het verdient: met roestige fietsen en coureurs die zes jobs moeten doen om rond te komen win je geen Tour de France.. Vlaanderen kiest duidelijk voor middelmatigheid, en dat is schandalig, want er is bakken talent aanwezig.
 
Naar aanleiding van het debat op Theater aan Zee verscheen hierover vrijdag een stuk in DS (niet toevallig zijn het ook drie vrouwelijke kunstenaars die over hun precaire situatie praten, voor hen is het dubbel zo moeilijk), en ik schreef voor rekto:verso een stuk over de specifieke situatie in de letteren. Beide kan je hier nalezen.

Afgelopen week verscheen hierover een stuk in De Standaard (met Anne-Mie Van Kerckhoven, Joke Devynck, Maathijs De Ridder & ik). Lees het hier.

Specifiek voor de letteren schreef ik hierover dit stuk, voor Rekto:verso. Want voor schrijvers geldt zelfs geen kunstenaarsstatuut. Bij de ‘dop’ moeten wij niet aankloppen.