field recordings – Annelies Van Parys & Anneleen De Causmaecker

Field Recordings - (c) Trui Hanoulle
Field Recordings – (c) Trui Hanoulle

Hey,

Wat gisteren in het Concertgebouw getoond is, was een klein groot wonder. Ik ben blij dat ik een dweiltje bij kon dragen aan zoiets moois. Dat jullie zoveel stilte en traagheid durven tonen, vind ik in deze tijd een heldendaad. Dat het werkt, geeft hoop. Het is een prachtproject. Dus ik hoop dat het nog een paar keer speelt – dat zou verdiend zijn. Mijn zandschepje ligt al klaar.
X
G
…mailde ik begin mei, nadat ik de avond voordien tweemaal het grote podium van het Concertgebouw in Brugge dweilde. Niet omdat auteurs zo weinig verdienen dat ze echt een bijjob moeten zoeken (al had dat gekund), maar omdat het daar vol verse aarde lag uit de soldatengraven die kunstenares Anneleen De Causmaecker op het podium zette. Samen met componiste Annelies Van Parys presenteerde ze er het wondermooie Field Recordings, een van de pakkendste voorstellingen die ik in tijden zag. Het publiek hield 50 minuten lang de adem in bij zoveel sobere schoonheid, en die stilte bleef voor het applaus nog twee minuten lang hangen. Wie in deze tijd stilte kan maken, heeft iets bijzonders neergezet.

Field Recordings is voorlopig enkel nog te bekijken tijdens de operadagen van 2016 in Rotterdam. Dat is onwaarschijnlijk jammer, maar dat blijft niet zo. De speellijst wordt ongetwijfeld binnenkort aangevuld. Want een voorstelling die zo compromisloos mooi & moedig is, moet gewoon gespeeld worden.

Verderop in dit blogje vind je meer uitleg over de voorstelling met teksten van Peter Verhelst en een reeks foto’s die (c) Trui Hanoulle maakte tijdens de voorstelling in het Concertgebouw van Brugge.

 

In 100 strakke, transparante sculpturen lijkt aarde te zweven, een soldatenkerkhof in een koud landschap. Uit de aarde stijgen klanken op. Geruis, geritsel, echo’s uit de strijd, maar ook stemmen, flarden muziek. In Field Recordings gaan kunstenares Anneleen De Causmaecker en componiste Annelies Van Parys op zoek naar de universele emoties achter elke oorlog. De teksten zijn door Peter Verhelst geschreven op maat van de installatie.

Oorlog is vernietiging. Altijd en totaal. Uiteengereten landschappen, verscheurde lichamen, angst, pijn, dood. Maar altijd zijn er overlevers, die tussen het puin op zoek gaan naar een nieuw begin. Wat in geen tijd werd platgegooid, bouwen ze langzaam weer op. Het leven herstelt zich, maar er blijven leemtes achter; gapende gaten, gevuld met gemis. Troost is moeilijk te vinden, maar ergens glooit altijd de hoop.

De Groote Oorlog, dat is de klei, die alles opslorpt en waarin alles eindigt. De aarde herinnert zich het oorlogsgeweld. De jongens die hier stierven en begraven werden. Hun moeders die hier huilden. Anneleen De Causmaecker bouwde een installatie met 100 kleine speakers die vanuit de aarde interageren met de bewegingen van danseres Isabelle Balsa. De complexe technische kant van de zaak nam Roel Das voor zijn rekening. Tracking camera’s volgen Isabelles bewegingen nauwgezet en laten de soundscape reageren op haar aanwezigheid. Soms achtervolgt de muziek haar, soms laat ze haar bruut in de steek. De sculptuur is een levend en bewegend klankveld, dat door haar wordt aangestuurd.

Maar tegelijkertijd is de installatie een instrument, dat componiste Annelies van Parys laat dialogeren met de stem van mezzosopraan Els Mondelaers. In drie lamenti en een litanie voor sax (Andy Dhondt), percussie (Vincent Caers) en zang verkent ze de grote emoties achter elke oorlog; langzaam verandert het soldatenkerkhof uit de Groote Oorlog in een begraafplaats voor alle slachtoffers van alle oorlogen voor en na die ene, die de laatste had moeten zijn. The war that would end wars. Steeds meer vervaagt het concrete decor, tot alleen de universele emoties achterblijven. Want wat is oorlog meer dan angst, destructie, langzaam weer rechtkrabbelen en leren leven met het gemis? Omdat hoop nu eenmaal altijd sterker is?

Field Recordings is ook los van de performance open voor het publiek; dan treedt de installatie in dialoog met de toeschouwers. Net zoals de wonden van de oorlog zichtbaar blijven in het landschap, en de bomkraters en de soldatenkerkhoven voor altijd het gezicht van de Westhoek bepalen, hoort wie tussen de graven doorwandelt de stem van het verleden uit de aarde komen.

Meer info over de productie vind je hier.

Beeldengallerij met foto’s van (c) Trui Hanoulle / voorstelling Concertgebouw Brugge