KORT – open brief aan Joël De Ceulaer #DeMorgen #opinie
15/03/2018, De Morgen –
Beste Joël,
met stijgende verbazing las ik je interview met Schild & Vrienden-kopstuk Dries Van Langenhove. Je bent erin getrapt, Joël. Zo verstandig, en toch. Met open ogen.
Nochtans las je Ico Maly’s boek Nieuw Rechts, waarin hij de mediastrategieën van alt-right analyseert. Geen groter triomf dan toegang tot de reguliere media, waardoor deze marginale groepen niet alleen aan geloofwaardigheid winnen, maar hun extremistische gedachtegoed ook binnenbrengen in de publieke ruimte. White Lives Matter bijvoorbeeld: je laat Van Langenhove dat afwimpelen met “Blanke levens doen er toch óók toe?”, zonder hem ermee te confronteren dat die slogan komt van de White Nationalists van Richard Spencer en de neonazi’s die van Charlottesville. En hoewel de kleur van hun uniform rechtstreeks verwijst naar Génération Identitaire, een beweging die zich een “vechtgemeenschap in dienst van een nationale identiteit” en een “Europese verdedigingsliga in een antiwesterse oorlog” noemt, mag hij Schild & Vrienden profileren als een clubje vreedzame conservatieven die zwerfvuil opruimen. Het zogenaamde bewijs: ze roepen niet op tot geweld terwijl ze door een cameraploeg van Pano worden gevolgd. Duh. Intussen linkt Van Langenhove zich door begrippen en memes die de gematigde lezer ontgaan aan alt-right, iets waar mainstream rechts nadien dankbaar gebruik van maakt. Kamervoorzitter Siegfried Bracke noemde het stuk een mustread, waardoor de N-Va zich kon profileren bij haar extreem-rechtse achterban zonder expliciet iets goed te keuren.
Dat alles, Joël, speelde zich vlak onder je neus af, en je zag het niet. Je bent overigens niet de enige. De angst te worden weggezet als apologetische, linkse media is blijkbaar zo groot dat de Vlaamse pers collectief een overcorrectie naar rechts uitvoert. Uit een studie van een groep Amerikaanse historici en journalisten, gespecialiseerd in alt-right, blijkt dat de media de White Power bewegingen door hun berichtgeving systematisch een duwtje in de rug geven. Een kritisch stuk over de Ku Klux Klan bezorgde hen duizenden nieuwe aanhangers. Idem met de neonazi’s van Charlottesville. Vooral mannelijke, blanke journalisten trappen in de val, omdat ze denken dat ze hun tegenstanders makkelijk kunnen ontmaskeren. Maar de ironie, beste Joël, waarmee je probeert Van Langenhove weg te zetten als ouderwetse kwezel en politiek lichtgewicht, werkt niet meer. Voor een groot deel van de Vlamingen houdt veel van wat hij zegt perfect steek. Ze herkennen zijn woordgebruik, dat hen door Theo “massamigratie” Francken en Maarten “Gutmensch” Boudry is aangeleerd, en denken: die jongen heeft een punt. Zwerfvuil is vies en hoofddoeken zijn een symbool van onderdrukking. Transgenders zijn freaks. En nu je het zegt: White lives matter. Van Langenhove bereikte met zijn boodschap wel degelijk een publiek. Een publiek van misnoegde blanken die bang zijn dat hun kinderen het minder goed gaan hebben dan zijzelf, en dat in slogans als White Lives Matter geen waarschuwing leest, maar een antwoord op hun diepste angst. Na elke verkiezingsronde vragen de media zich af waarom rechts blijft groeien. Om vervolgens vast te stellen dat de centrumpartijen niet voelen wat er leeft. Terwijl ze er op precies dezelfde manier intrappen. Uit misplaatst superioriteitsgevoel. Omdat ze denken dat geen verstandig mens dergelijke ideeën ernstig neemt.
Of schreef je het stuk in naam van de vrijheid van meningsuiting? Wil je aan antidemocraten bewijzen dat je een democraat bent? Ik voorspel je: het is niet Van Langenhove die binnen twintig jaar spijt krijgt van dit interview. Het zijn wij allen. Als Europa straks veranderd is in een gesegregeerde, totalitaire politiestaat, wat even ‘ondenkbaar’ is als het feit dat Trump president werd, denk er dan nog eens aan terug. Want Schild & Vrienden, dat was toch om te lachen?
Warme groet, Gaea
Het stuk zoals het is verschenen kan je hier nalezen.
De oorspronkelijke, niet-ingekorte versie vind je hier.